Atık Yönetimi | Yıldız Teknik Üniversitesi

Atık Oluşumunu Azaltıyoruz

İstanbul’da “Sıfır Atık Belgesi” Alan İlk Üniversite

Hızlı Nüfus artışı, artan taleplerin neden olduğu çevre kirliliği ve kaynak yetersizliği içinde bulunduğumuz çağın en önemli sorunlarındandır… Yıldız Teknik Üniversitesi, bu farkındalıkla atıkların döngüsel ekonomiye kazandırılabilmesi için Ar-Ge çalışmaları ile de desteklenen pek çok adım atıyor. Türkiye’de israfın önlenmesi, doğal kaynakların daha verimli kullanımı, atık oluşum miktarının azaltılması ve atıkların kaynağında ayrıştırılması çalışmalarının geliştirilmesi amacıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Sıfır Atık uygulaması başlatıldı. Bu uygulamadan yola çıkılarak ve daha yeşil, daha temiz bir kampüs için Yıldız Teknik Üniversitesi atıklarının etkin yönetimi, atık oluşumunu azaltma ve kaynağında ayırma başta olmak üzere birçok strateji oluşturuldu. 2018 yılından bu yana Sıfır Atık projesinin bir parçası olan Yıldız Teknik Üniversitesi, Davutpaşa Kampüsü’nde Sıfır Atık Yönetim Sistemi’ni kurdu ve İstanbul’da “Sıfır Atık Belgesi” almaya hak kazanan ilk devlet üniversitesi oldu.

YTÜ Atıklarını Nasıl Yönetiyor?

Atık yönetim hiyerarşisini yol gösterici kabul eden YTÜ, atık azaltımı hedefi ile başta kağıt kullanımı olmak üzere atık oluşumunu önleyici pek çok uygulamayı hayata geçirdi. Tüm resmi yazışmaların Elektronik Belge Yönetim Sistemi (EBYS) üzerinden gerçekleştirilmesi ile hem kırtasiye maliyetlerinden ve atık oluşumundan tasarruf eden Üniversite hem de yazışmaların sağlıklı bir şekilde arşivlenmesini sağlıyor.

Katı Atıkların Yönetiminde Etkin ve Hızlı Sistem

Öğrenci kulüplerinin yürüttüğü faaliyetler kapsamında, atıkların yeniden kullanımının ve geri dönüşümünün desteklenmesi sağlanıyor. Bu kapsamda, kullanılmış kitaplar ihtiyaç sahiplerine gönderiliyor, plastik kapakların toplanarak engelli bireyler için elektrikli sandalye üretimine destek olunuyor, kampüste oluşan yemek atıkları hayvanların beslenmesinde kullanılıyor… Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Kampüsü’nde atık kapları ve özel amaçlı konteynerler; öğrenci, personel ve misafirlerin atıkları etkin ve basit bir ş ekilde ayrıştırabilmelerine yardımcı olmak için tasarlandı. Fakültelerin koridorlarına yerleştirilen konteynerler sayesinde hayata geçirilen kaynağında ayırma sistemi ile geri dönüştürülebilir kâğıt, metal, cam gibi atıkların birbirleri ile kontamine olmadan ayrıştırılıyor. Kampüste bulunan ve yemek servisi yapan yemekhane ve kafeteryalarda oluşan atık yağlar, sızdırmaz kaplarda toplanıyor ve belirli aralıklarla yetkili firmalara teslim ediliyor.

Tıbbi ve Tehlikeli Atıklar

Benzer şekilde tehlikeli atıklar katı-sıvı laboratuvar atıkları, floresan lambalar, pilakümülatörler, kartuş-tonerler, kullanılmış membran filtreleri, kontamine ambalajlar ve atık ilaçlar olmak üzere yedi ayrı türde ele alınıyor. Bu tehlikeli atıklar özel kutularda biriktiriliyor. Binaların girişleri başta olmak üzere en sık kullanılan noktalarına yerleştirilen elektronik atık ve pil ayrıştırma kaplarında ömrü tükenmiş elektronik aletlerin ve ağır metal içeren pillerin evsel atıklardan ayrı toplanması sağlanıyor. Laboratuvar atıkları, kullanılmış kartuş ve floresan lamba gibi tehlikeli madde içeren malzemeler ise ilgili malzemelerin değişiminden sorumlu personel tarafından toplanıyor ve özel bir alanda depolanıyor.

Tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 pandemisi sebebiyle kullanımı zorunlu hale getirilen maske ve eldivenlerin evsel atıklarla birlikte atılmaması için çeşitli noktalara atık maske ve eldiven kutuları yerleştirildi. Bu atıklar da tıbbi atıklarla birlikte toplanıyor.

Organik Atıklar Kompostlaştırılıyor

Kompostun ne olduğu kısa bir süre öncesine kadar bilinmiyordu. Oysa ki çizgi filmlere bile konu olan bu geri dönüştürme metodu, özellikle de yemek artıklarının çöpe gitmemesini sağlayan, oldukça faydalı bir yöntem. YTÜ’de kampüsün açık alanlarının peyzaj çalışmalarında oluşan dal-budak atıkları ile yemekhanede yemek hazırlanması sırasında oluşan organik atıklar, yine kampüs içerisinde bulunan bir kompost makinesinde kompostlaştırılıyor. Bu da kampüslerde pilden kâğıda, domatesten yumurtaya birçok atığın doğru bir şekilde dönüştürülmesini sağlıyor.

Atık Yönetiminde İş Birlikleri

Asya ve Avrupa bölgelerinde etkili atık yönetimi stratejilerine kapsamlı bir genel bakış̧ sağlayan 5’inci Avrasya Atık Yönetimi Sempozyumu, YTÜ ve İSTAÇ iş birliği ile düzenlendi. Sempozyum, tehlikeli, tıbbi ve diğer atık türleri için mevzuat, taşıma, arıtma, geri dönüştürme ve yeniden kullanım odakları gibi atık yönetiminin tüm alanlarına ilişkin çalışmaları kapsıyor. YTÜ ile De Montfort Üniversitesi ortaklığında, öğretim üyesi Prof. Dr. Eyüp Debik ve ekibinin öncülüğünde “UK-Turkey capacity building for wastewater treatment integrated with renewable energy and safer reuse for sustainable communities” projesi Newton Fonunca desteklenmeye hak kazandı. YTÜ bünyesinde çevre ve sürdürülebilirlik odaklı öğrenci kulüpleri aktif olarak faaliyet gösteriyor. Hayvan Hakları, Sosyal Sorumluluk, Ekonomi ve Çevre Kulüplerinin iş birliği ile başlatılan “Yıldız Dönüşüyor” projesi çerçevesinde düzenli olarak atık yemek, plastik ve kâğıt toplaması yapılıyor. Hayvanların sağlığı açısından uygun olan atık yemekler toplanarak Davutpaşa Kampüsü’ndeki köpeklere veriliyor, bununla birlikte toplanan atık plastik şişeler ve kâğıt atıklar geri dönüştürülmek üzere her gün Esenler Belediyesi atık aracı tarafından YTÜ’den alınıyor.

Geri